Barbara Baarsma zet kwaad bloed: “Stuitende arrogantie van rijklinks gaat dit land rap opbreken”

Ophef. Dat woord past wel bij wat de uitspraken van Barbara Baarsma over een persoonlijke ‘Co2-wallet’ losmaakten. De uitstoot van CO2 kost ons uiteindelijk allemaal de kop als we niet oppassen, dus moet iedereen ook vliegensvlug op CO2-rantsoen, vindt de econome. Tenzij je CO2-rechten koopt van je armlastige medeburger want alles is te koop, dus ook een aflaat voor die vermaledijde voetafdruk.

In het radioprogramma ‘Zakendoen met’ van BNR Nieuwsradio mocht de directeur van ‘de Rabo Carbon Bank’ haar plannen voor CO2-reductie uiteenzetten. CO2-emissies staan al in de jaarboeken van menig bedrijf en land maar individuele burgers waren tot dusver nog buiten schot. Daar mag wat Baarsma betreft een eind aan komen. Haar uitspraken over gelimiteerde CO2-uitstootrechten per huishouden schoten veel mensen in het verkeerde keelgat, om meerdere redenen.

Privacy

Veel mensen vallen over een CO2-limiet. Nog afgezien van de vraag of een CO2-beleid noodzakelijk is om een daadwerkelijk dramatische klimaatverandering af te wenden, zien velen de individuele restricties als een beperking van (consumptieve) vrijheden. Een dergelijk budget zou bovendien gepaard gaan met een verregaande monitoring van het dagelijkse doen en laten van de burger. ‘We should cancel these communists immediately and say get out of my private life,’ zei duider/opniemaakster Eva Vlaardingerbroek voor GB News.

Complotpraktijk

Juriste Sietske Bergsma wijst erop dat Baarsma voormalige ‘complottheorieën’ over CO2 budgetten in snel tempo richting complotpraktijk koerst. ‘Vrijheid en comfort worden dus een commodity, handelswaar,’ zegt ze. Daar heeft ze misschien slechts gedeeltelijk gelijk. Immers: het comfort van een goed verwarmd huis, een fijne vliegvakantie, een goede maaltijd etc. is altijd al verbonden geweest met inkomen.

Men kan het nog breder trekken. Want voelt de miljonair de verkeersboete net zo als de bijstandsmoeder? Allebei overtreden de verkeersregels, maar de een lijdt daar meer onder dan de ander. En wie het geld heeft, kan een goede advocaat betalen in het geval van een (verdenking van) misdrijf.

Het alternatief is dat de overheid steeds meer stuurt en zich in de privésfeer van de burger mengt. De vrijheid van de vrije markt, voor zover daar ooit sprake van was, zou volledig in de knel komen met een verhandelbaar CO2-budget.

Zou, want Baarsma haastte zich een dag na haar optreden bij BNR te zeggen dat het slechts om een gedachte-experiment ging. Het televisieprogramma Op1 gaf haar ruim de gelegenheid om te reageren op alle commotie.

Ineens ligt het allemaal op tafel, het ‘complot’. Vrijheid en comfort worden dus een commodity, handelswaar. Reizen, vliegen, warmte, voeding. Geen geld? Dan verkoop je recht daarop. Feodaal systeem. pic.twitter.com/SiyERon0l1

— Sietske Bergsma (@SBergsma) August 2, 2022

Verhandelbaar

Bij Op1 verdedigde Baarsma zich meermaals met “maar het doel is…” Het doel heiligt de middelen, en het zou eigenlijk het beste zijn als “de EU, of nog beter de wereld” die middelen gezamenlijk inzet. Het doel is een noodlottige klimaatverandering afwenden, en daarvoor zullen we allemaal offers moeten brengen. Toch?

Niet helemaal. Want CO2-emissies zijn ook verhandelbaar. Dus als je er wat geld voor over hebt, en een ander moet de eindjes aan elkaar knopen vanwege de snel stijgende inflatie, dan is een en een twee.

‘Als je al een CO2 budget wil invoeren: dan iedereen gelijk. Onvervreemdbaar en onverkoopbaar,’ tikt theatermaker George van Houts op Twitter.’ De rijksten en de armsten allemaal dezelfde CO2 rechten. Sommige collectieve plichten moeten niet verhandelbaar zijn.’ Gelijke monniken, gelijke kappen. Maar de een is misschien toch ietsje gelijker dan een ander. Dat is niet nieuw, ook in het huidige systeem zijn privileges te koop.

Nivellering

Sander Schimmelpenninck ging op de internationale babbelbox ‘in gesprek’ met Kevin Kreuger, raadslid voor de Amsterdamse tak van JA21. ‘Als je nou gewoon je CO2 budget aan Sander verkoopt kan hij lekker doorvliegen en jij misschien alsnog brood en een pak melk kopen bij Lidl,’ schreef laatstgenoemde. De columnist zag er geen kwaad in, want ‘de folkloristische woede van De Gewone Man om deze gemene Parelkettingmevrouw ten spijt, is dit dus gewoon een pleidooi voor nivellering.’

Ah! Collectief een stukje armer bedoel je? Boodschappen duur. Energie duur. Alles duur. Maar als je nou gewoon je CO2 budget aan Sander verkoopt kan hij lekker doorvliegen en jij misschien alsnog brood en pak melk kopen bij Lidl. PS: vergeet je geen grapje te maken over m’n naam? https://t.co/F7MkOmNxtR

— Kevin Kreuger (@kreuger_kevin) August 2, 2022

Rijklinks

Filmmaker Eddy Terstall tweet ‘Nee, dan ook niet bijkopen. Samen uit, samen thuis.’ Hij sluit af met ‘De bevlogen gegoede burgerij en hun design-klassemaatschappijtje. Om te kotsen.’ In een ander bericht schrijft hij: ‘Totaal moreel gecorrumpeerd. Ik kan daar niets anders van maken. We hebben totaal ander soort bestuurders nodig.’

Bestuurders zonder ‘conflict of interest’ bijvoorbeeld.

Schrijver Pieter Waterdrinker schaarde de ideeën (of fantasieën?) van Baarsma onder de categorie ‘stuitende arrogantie van rijklinks.’ Die laatste term is uiteraard een reactie op het ‘wellnessrechts’ zoals gemunt door van Roxane van Iperen. Hij meende dat die mentaliteit, ‘waarbij de armen “wat centjes” krijgen van de vliegende, in dure huizen wonende parelkettingen’ Nederland in snel tempo zal opbreken.

Ik ben net in Amsterdam, maar deze stuitende arrogantie van rijklinks, waarbij de armen "wat centjes" krijgen van de vliegende, in dure huizen wonende parelkettingen, gaat dit land rap opbreken. https://t.co/wtc5NwR4Q3

— Pieter Waterdrinker (@WaterdrinkerP) August 2, 2022

Heel sympathiek

Tsja, goed, dat kan dan wel zo zijn allemaal, “maar wat is dan de oplossing?” verweerde de topvrouw van de Rabobank aan tafel zich bij Op1. Ze leek de bezwaren niet te begrijpen. “Heel veel dingen gaan heel veel duurder worden, hoe gaan we dat dan betaalbaar maken voor mensen met een smalle portemonnee? Is het dan niet heel sympathiek om degenen die het meest vervuilen, dat zij dan wat geld geven aan mensen die zuiniger leven en daar nog iets aan kunnen verdienen?”

Ja, het “gedachte-experiment” is met een beetje verbeeldingskracht te zien als een rechtvaardige en sympathieke nivellering. Met een klein beetje fantasie ziet men Barbara Baarsma als een moderne Marie-Antionette “mensen die zuiniger leven of in een kleiner huis wonen” wat losgeld toewerpen. ‘Let them eat cake!’