Claudia (25) staat met haar baby op straat: ‘Volgens de Nederlandse staat heb ik geen kind’

De Nederlandse Claudia, destijds 24, werd verliefd. Verliefd op Costa-Rica, maar vooral verliefd op haar toekomstige partner, toen ze in de zomer van 2020 door Midden-Amerika reisde. Ze besloot uiteindelijk naar deze tropische bestemming te verhuizen en met haar liefde een bestaan op te bouwen. Toen een jaar later haar relatie met hem strandde, maar zij inmiddels wel al zwanger was, pleegde ze vanuit Costa-Rica al de nodige telefoontjes naar Nederland. Claudia’s ouders zijn beiden overleden en ze heeft geen broers of zussen. Waar moest zij met haar kind gaan wonen?

Tot haar verbazing was een van de eerste suggesties van het sociaal-loket: ‘Kun je geen abortus plegen’? Nu, na maanden bellen en van het kastje naar de muur gestuurd te zijn, woont Claudia in Nederland in een chalet in een bos nabij een vakantiepark waar zij 1000,- euro per maand aan huur betaalt en over een maand uit moet. Als er niks verandert, staat zij binnenkort op straat.

“Ik woon nu in een chalet in ’the middle of nowhere’, waarbij ik 5 minuten moet lopen om een was te draaien die €10,50 per keer kost, echt achterlijk. 1000 euro voor een vakantiehuisje dat niet eens faciliteiten heeft. Ik moet 40 minuten lopen naar het station en 30 minuten naar het dichtstbijzijnde dorp”, aldus Claudia. Waar Claudia nu woont is naar eigen zeggen kleiner dan een Tiny house, en het huisje heeft geen aparte kamers. “Ik slaap nu met mijn kindje in bed”. Over een maand wordt de huurprijs nog eens flink verhoogd, waardoor Claudia zelfs dit onderkomen niet meer kan betalen.

Waar is de hulp vanuit onze lieftallige overheid?

Ik ging met Claudia in gesprek over haar proces en de reden die door moeder-overheid werd genoemd om haar geen enkele vorm van hulp te bieden.

Wat waren de eerste stappen die je ondernam, toen je opzoek ging naar hulp?
“Toen ik 14 weken zwanger was en mijn relatie net uit was, belde ik vanuit Costa-Rica naar het sociaal-loket van Amsterdam. Ik had al vernomen dat als ik kans wilde maken op urgentie, ik dit moest doen bij de gemeente waar ik het langst stond ingeschreven. Ik stond al bijna 6 jaar inschreven in Amsterdam, op een adres waar ik met huisgenoten woonde. Het minimumaantal jaar dat ik in deze gemeente ingeschreven moest staan om urgentie te krijgen, was ook 4 jaar. Dit geeft mij juridisch gezien het recht op urgentie. In veel andere gemeentes is dit 2 jaar, maar stond ik uiteraard niet ingeschreven. Amsterdam was dus mijn enige kans, hoewel ik daar helemaal niet per se hoef te wonen. Ik spring al een gat in de lucht als ik een woning voor mezelf en mijn kindje heb, waar dan ook”.

Wat zei het sociaal-loket?
“Tot mijn grote verbijstering vroeg een dame aan de andere kant van de lijn of ik niet ‘nog even abortus kon plegen’, terwijl ik al 14 weken zwanger was. Een tweede suggestie die zij deed, was dat ik langs moest gaan bij de GGZ om de status ‘psychisch niet in orde’ te krijgen. Als ik ‘gek’ was, kon ik blijkbaar wel kans maken op urgentie. Dit was natuurlijk een absurde ‘oplossing’, een waarbij ik mijn kind zou verliezen.”

En toen?
“Ik ben kort daarna naar Nederland gegaan, om fysiek aanwezig te kunnen zijn op een afspraak met het sociaal-loket. Mij werd opnieuw hetzelfde verteld, dat er maar 600 woningen zijn om weg te geven en dat ik niet in aanmerking kom. Ik heb uitgelegd dat ik geen ouders meer heb, geen broers of zussen heb en dat ik letterlijk geen plek heb om naartoe te gaan met mijn baby. De dame waarmee ik sprak was kortaf en ik voelde haar afkeuring. Ik voelde mij echt overvallen.”

Ik ben daarna teruggegaan naar Costa Rica, omdat de familie van mijn ex mij wel wilde bijstaan, immers betreft het ook hun kleinkind. Omdat het daar echt niet meer ging en me ontzettend alleen voelde, heb ik het nog eens geprobeerd. Ik belde opnieuw het sociaal-loket om een afspraak te maken. Tot mijn verbazing kreeg ik het volgende te horen: ‘Dit doen we niet bij iemand die geen kans maakt’.

Ben je toen in Costa-Rica gebleven, of toch nog naar Nederland gegaan?
“Ik ben naar Nederland gegaan, ik heb hier ook vrienden die mij in elk geval psychisch kunnen bijstaan. Ik belde nogmaals het loket, deze keer kreeg ik een vriendelijkere mevrouw aan de lijn. Ze ‘begreep’ mijn situatie, maar kon niks doen. Ze vertelde mij dat ik in een vicieuze cirkel terecht was gekomen. Om een plekje te kunnen krijgen, moet je een andere woning verlaten. Echter stond ik natuurlijk al 4 jaar ingeschreven en ik snapte toen nog steeds niet wat het probleem was. Ik wilde duidelijkheid. Een man die ik later aan de telefoon had, was weer een stuk onvriendelijker. Naast dat hij met de volledig nieuwe informatie aankwam dat ik wel aanspraak zou maken op urgentie als ik 2 jaar getrouwd zou zijn, vertelde hij ook dat het niet zijn ‘verantwoordelijkheid is dat het niet heeft gewerkt’ met mijn partner.

Dus als ik het goed begrijp, sta je 4 jaar ingeschreven in de gemeente Amsterdam, hetgeen je recht geeft op urgentie. Toch wijzen ze jouw aanvraag steeds af. Hoe kan dit?
“Het komt erop neer dat ik op de eerste plaats niet ‘zielig’ genoeg ben. Daarnaast speelt er nog iets: ik kan niet ‘aantonen’ dat mijn 6 maanden jonge baby mijn kind is, aldus de afdeling Immigratie. Mijn kind is in Costa Rica geboren, en zijn paspoort is Costa Ricaans. Ik heb zijn geboortecertficaat en alle andere documenten die aantonen dat dit mijn kind is. No way dat ik langs de douane kon komen als dit niet het geval was, toen ik naar Nederland vertrok. Ik had de grens niet over gekund. Volgens de gemeente Amsterdam kan hij niet ingeschreven worden, omdat zij mij ‘niet op mijn blauwe ogen konden geloven dat hij mijn zoon is’. Dat werd mij letterlijk verteld.”

Dus volgens het systeem heb je geen kind?
“Precies. Nederland erkent niet dat hij mijn kind is. Dit betekent dat ik geen kinderbijslag krijg, dat hij geen BSN krijgt en nog erger: dat hij niet verzekerd is voor zorg. Ook werd mij door de gemeente Amsterdam verteld dat ik ‘in de gaten moet houden’ hoelang mijn zoon in Nederland is, omdat ik op een gegeven moment een verblijfsvergunning moet aanvragen”.

Kan een instantie in Costa Rica niet aangeven dat het jouw kind betreft, in een brief of een document?
“Dat zou ’technisch gezien’ kunnen ja. Ik ben naar de ambassade van Costa Rica hier in Nederland gegaan om dit voor te leggen. Zij legden mij uit dat zij een apostille, een soort stempel, kunnen zetten op de documenten van mijn kind. Deze apostille zou dan zeggen dat ik de moeder ben. Echter, doen zij dit niet. De gebrekkige uitleg die ik hierbij kreeg was dat ze het wel zouden kunnen doen, maar als er een andere manier is, die voorrang heeft. De andere manier is dat deze apostille in Costa Rica, ter plaatse, op de documenten wordt gezet. Mijn ex-schoonmoeder is hier nu al maanden mee bezig, maar krijgt door allerlei administratieve rompslomp geen voet aan de aarde. Uitstel na uitstel, en kastje naar de muur. Zelfs als dit uiteindelijk wel lukt, moet dit ook door een officiële instantie vertaald worden.”

“Mijn zoon kan niet naar de crèche en kan geen zorg genieten. Maar het meest schokkende moet nog komen: de mevrouw die mij dit alles namens de gemeente vertelde zei dat ik mij geen zorgen hoefde te maken over de vaccinaties van mijn zoon. Ze zou een notitie maken die hem verzekerde van al zijn vaccinaties. Kortom, mijn zoon krijgt geen zorg, maar kan wel worden gevaccineerd.”

En jij hebt je nooit uitgeschreven toen je naar Costa Rica vertrok?
“Klopt, ik ben hier altijd ingeschreven blijven staan. Ik heb altijd mijn zorgverzekering betaald, altijd gewerkt en belasting betaald. En terwijl mijn belastinggeld toen naar de hulp van anderen ging, kan ik nu zelf geen gebruik maken van deze hulp.”

“Ik hoef geen uitkering of andere hulp, alleen een woning, die ik zelf betaal. En dat laatste kan sowieso niet als mijn kindje niet naar een crèche kan, zonder oppas kan ik niet eens werken. Het enige dat ik zo graag wil is wat vastigheid, een plek om te kunnen ademen. Ik kan niet bijkomen. In Nederland heb ik nu al op 4 verschillende plek gezeten in 6 maanden tijd, en daarnaast meerdere keren toen ik zwanger was. Elke keer dat ik dacht dat ik goed zat, moest ik weer inpakken. En dat, terwijl ik nu met een kindje meer dan ooit nesteldrang heb”.

Zouden mensen jou kunnen benaderen met tips over een woning, en heb je daar nog wel enige wensen bij?

“Ik ben met alles blij qua woning, maar het liefst woon ik enigszins in de buurt van de mensen die mij op een andere manier kunnen bijstaan. Iets in Dalfsen, Zwolle, Enkhuizen, Hoorn, Haarlem, Purmerend, Zaandam, of Amsterdam bijvoorbeeld zou fantastisch zijn. Op die plekken heb ten minste nog wat vrienden in de buurt, anders ben ik al helemaal alleen.”

Heb jij tips over een woning voor Claudia en haar baby, of kun jij haar helpen met het administratieve proces om haar kindje ook op papier echt van haar te maken? Dan horen wij het graag, via laila@weltschmerz.nl

Het verhaal van Claudia is slechts een van de schrijnende gevallen die eenzelfde soort situatie betreffen. Bij Café Weltschmerz willen wij ons platform gebruiken om deze verhalen te openbaren. Niet alleen om deze mensen te helpen, maar ook om te laten zien waar de overheid verzaakt.