De Europese democratie steeds verder uitgehold

Op een bijeenkomst van de Sociaal democraten van de Europese Unie in Berlijn sprak de Duitse Bondskanselier Scholz zich openlijk uit voor verdergaande hervormingen van de EU. Een van de voorstellen is het afschaffen van het Europese unanimiteitsbeginsel. Als dat werkelijkheid wordt, betekent dat een ramp voor de EU als democratisch instituut.

Het unanimiteitsbeginsel als beschermer van verschillen

Het unanimiteitsbeginsel is een veiligheidsmechanisme dat individuele lidstaten via het Europese Parlement de mogelijkheid geeft om Europese besluiten tegen te houden. Als niet iedereen unaniem ‘voor’ of ‘tegen’ stemt gaat het besluit niet door. Hiermee hebben individuele lidstaten de mogelijkheid om bijvoorbeeld hun culturele verschillen, belangen en soevereiniteit te beschermen. Het Europese Parlement is namelijk het enige Europese orgaan waarin individuele landen en haar burgers nog invloed op hebben.

De burgers van de lidstaten kiezen namelijk rechtstreeks de leden van het Europese Parlement. De kerngedachte is dat zij hiermee invloed uit kunnen oefenen op het Democratische proces en daarmee hun belangen kunnen borgen. Het Europese Parlement hoort in de scheiding der machten tot de wetgevende macht. Zij stemmen onder andere over ingebrachte wetsvoorstellen die worden ingebracht door de Europese Commissie.

In de ogen van de Eurocraten zijn bijvoorbeeld landen als Polen en Hongarije notoire dwarsliggers omdat zij geregeld van deze mogelijkheid gebruik maken. Daardoor brengen zij regelmatig nuance aan in de hun ogen oorspronkelijke Europese cultuur, zoals gezinsleven, arbeid en gemeenschapszin. Maar ook in de opgelegde sancties naar Rusland.

Afschaffen unanimiteitsbeginsel wordt gemeengoed

Het afschaffen van het unanimiteitsbeginsel, en daarmee gepaard gaande democratische principes, begint hiermee steeds openlijker vorm te krijgen. Tot voor kort was het nog maar een idee in de periferie. Als conceptueel idee werd het naar voren gebracht in presentaties en besproken in denktanks. Proefballonnen werden opgelaten in de wandelgangen en meegegeven
aan journalisten en lobbyisten. Nu gebeurt het in alle openheid door de Europese politieke zwaargewichten.

Scholz is namelijk niet de enige die deze beweringen in de openbaarheid brengt, hij is eerder de hekkensluiter dit jaar van deze boodschap. Eerder verkondigde Ursula von der Leyen, als voorzitter van de Europese Commissie, dezelfde boodschap tijdens de Europadag op 9 mei. Nu de beide Duitse politieke zwaargewichten eenzelfde boodschap verkondigen is het aannemelijk dat het daadwerkelijk doorgang krijgt. Zij worden daarnaast geflankeerd door andere Europese ambtsgenoten, zoals de Franse president Macron, de voormalige Italiaanse premier Draghi en ook Nederland bij monde van minister Hoekstra en minister-president Rutte.

Politieke geitenpaadjes
Alle politieke machthebbers gebruiken dezelfde argumentatie hiervoor wat neerkomt op een variatie in tijd en mate van slagvaardigheid. Het leidt tot dezelfde uitvoering ongeacht welke crisis. Vanwege een, al dan niet gecreëerde, noodsituatie is het nodig om van eerdere afspraken af te wijken. Tijdelijk, zolang de noodsituatie duurt is de belofte. Het resulteert vaak al spoedig in blijvende wetgeving al dan niet via inlegvelletjes, voortdurende verlengingen of andere politieke geitenpaadjes.

Verdergaande invloed Brussel en externe instituties
Mocht de uitvoering van het plan slagen dan betekent het een feitelijke overdracht van soevereiniteit van lidstaten naar Brussel waardoor zij volledige macht over het Europese continent krijgen. Het geeft de externe instituties zoals het WEF, multinationals, NGO’s, externe mogendheden en financiële instellingen een instrument, en de regeringsleiders de stuwkracht om het toch al broze Europese democratische proces te beëindigen. Met overheveling van soevereiniteit vervalt grotendeels burgervertegenwoordiging door het Europese parlement. De bevolking dient dan nog enkel om de hen opgelegde decreten te gehoorzamen die ten gunste komen aan dit pallet van instituties. Zonder invloed of zelfs maar inspraak te hebben op dit proces.

Transformatie parlementen naar een pseudo-instituten
Het Europese continent is door een complex krachtenveld al vaker aan de rand van de afgrond gebracht. Politieke veiligheidsmechanismen, zoals het unanimiteitsbeginsel, hebben in beginsel de functie om de Europese bevolking hiertegen te beschermen. Maar die bescherming verdampt als dergelijke mechanismen ophouden te bestaan doordat de bevolking geen vertegenwoordiging meer heeft door het Europese parlement, laat staan de nationale parlementen. Het zullen spoedig monddode pseudo-instituties blijken te zijn met grote gevolgen van dien.

Bronnen:
https://contra24.online/2022/10/scholz-will-eu-grundlegend-veraendern/

‘Jarige EU neemt burgerkritiek op vetorecht ter harte’, dagblad Trouw 09-05-2022
https://www.ad.nl/buitenland/macron-wil-versnelde-veiligheid-voor-oekraine-in-speciaal-
voorportaal-eu~a8619952/