“Heb miljarden als een Russische oligarch weggezet op Kaaimaneilanden”- Wat zei Derk Sauer echt bij Zomergasten?

Wat ooit begon als een tv-programma om de zomer mee te overbruggen is voor vele ‘high browers’ tegenwoordig hét hoogtepunt van het televisieseizoen. Elk zichzelf respecterend medium heeft er een mening over, dus vooruit, dan kan Café Weltschmerz ook niet ontbreken.

De eerste gast in de serie van 2022 was mediamaker Humberto Tan, gevolgd door (ABN-)econome Sandra Phlippen. Gisteravond schoof Derk Sauer aan bij Janine Abbring, interviewer, programmamaakster en rechterhand van Arjen Lubach. De man die in zijn jonge jaren aan de wieg stond van de Socialistische Partij, wapens smokkelde naar de IRA en lange tijd hoofdredacteur was van de Nieuw Revu, werd begin jaren ’90 media-ondernemer in Rusland. Hij verdiende er veel geld met The Moscow Times, Playboy en Men’s Health.

Voorzetjes

Journalist of niet, met politiek hield hij zich niet, niet scherp genoeg of onvoldoende bezig. ‘Ik schaam me niet genoeg gewaarschuwd te hebben voor de tiran van deze tijd,’ schreef hij na de inval van Rusland in Oekraïne dit jaar in Het Parool. Critici verwijten hem dat hij zonder scrupules gebruik heeft gemaakt van een corrupt elite-netwerk voor eigen gewin.

Zelf zei hij gisteren dat hij in slaap is gesust doordat Poetin met een ‘salami-tactiek’ ervoor zorgde dat er steeds een klein beetje minder vrijheid kwam. “Het was een glijdende schaal,” was de voorzet van Abbring die Sauer graag inkopte.

De mediamagnaat werd bovendien jarenlang zand in de ogen gestrooid door de vele goede dingen van “de technocraat die zorgde dat maffia van de straat verdween” en “orde in de chaos” schiep. De mindere kanten verdwenen voor hem zo uit het zicht. “Een rookgordijn” vatte de gastvrouw samen. Daar kon de ‘uit Rusland gevluchte ondernemer’ zich wel in vinden.

Gevlucht

‘Gevluchte ondernemer’ tussen aanhalingstekens, want is hij echt gevlucht of doet hij alsof omdat de publieke opinie zich tegen hem heeft gekeerd? Theatermaker George van Houts denkt het laatste: “Voordat ze erachter komen dat ik ook een Russische oligarch ben, moet ik net doen alsof ik halsoverkop gevlucht ben.”

Op Twitter deed hij de uitzending even dunnetjes in twee minuten over. “Ik heb een imperium opgebouwd en daar heb ik een aantal miljarden mee verdiend (niet ‘gefactcheckt’, red.) en die heb ik nu keurig net als andere Russische oligarchen weggezet op St. Kitts of de Kaaimaneilanden, want ik ben gewoon een hele leuke jongen en het waren gewoon hele rare tijden.”

https://t.co/nM65bZgGHi pic.twitter.com/StZv1N86PX

— George van Houts 💻📣 (@georgevanhouts) August 8, 2022

Patjepeeërs en bankiers

De zomergastenreeks is halverwege. Tijd voor een tussenbalans. Eerlijk is eerlijk, Tan, Phlippen en Sauer, het is toch een wat andere categorie dan een Reinbert de Leeuw, Trudy Dehue, Hafid Bouazza, Hans Teeuwen. De dirigent, wetenschapsfilosoof,  schrijver en recalcitrante cabaretier waren in eerdere edities te gast en pasten wel bij de eigenwijze, intellectuele en licht anarchistische VPRO.

Maar deze lichting? Welke visie wil de VPRO via haar gasten over het voetlicht brengen? Zou de omroep die verantwoordelijk is voor het Zomergastenconcept Tan pakweg tien jaar geleden niet hebben omschreven als media-opportunist, Phlippen als ordinaire bankier en Sauer als patjepeeër? In veel snediger bewoordingen uiteraard, dat wel.

Zomergeesten

Zomergasten was voor velen jarenlang het enige slow-tv programma met tijd voor verdieping- voor zover dat met gasten als Mark Rutte en Linda de Mol mogelijk was, misschien was “de glijdende schaal” toen al ingezet- maar is allang ingehaald door de nieuwe media. Misschien is het feit dat fervente twitteraars en Ruslandkenners zoals (oud-zomergast)Pieter Waterdrinker en Wierd Duk op social media geen aandacht besteedden aan de uitzending, een teken aan de wand?

Is Zomergeesten van Michiel Lieuwma een alternatief? Zo niet, dan zijn er nog heel veel andere opties. Urenlange podcasts zijn eerder regel dan uitzondering, (meestal) gratis, en voor iedereen is plek. Is het niet op YouTube dan wel op Odysee of Rumble. Klaag niet, kijk verder.