Rustig ademhalen op een krap stoeltje: mondkapjesplicht in vliegtuig vervalt (voor nu)

De Europese luchtvaartautoriteit EASA en het European Centre for Disease Prevention (ECDC) adviseren niet langer het gebruik van een mondkapje in het vliegtuig. Ernst Kuipers sluit zich daar bij aan. Het advies gaat maandag 16 mei in.

Voor veel mensen is het vliegtuig een van de laatste plekken waar ze nog een mondkapje dragen. Eerder hoefden mensen er al geen meer te dragen in de supermarkt, het openbaar vervoer volgde later. Wie tegen de mondkapjesplicht was, waagde het er dan maar op om het masker thuis te laten. Bij veel (minder heldhaftige) mensen hing het stukje stof vaak op de kin, klaar om alsnog op te zetten bij controle. Kortom, het was niet altijd makkelijk en zorgde soms voor een boete, berisping of scheve blikken, maar verzet was mogelijk.

Het vliegtuig is een ander verhaal. Stewards en stewardessen zijn als de dood dat de regels overtreden worden. Misschien een overblijfsel van de algehele achterdocht tegenover de reiziger als potentiële terrorist, een gevolg van de gebeurtenissen van 9/11 en de maatregelen die daarop volgden. Het coronavirus ‘dat zich niets van landsgrenzen aantrekt’ en zich razendsnel verspreidt, zorgde wellicht voor een toename van stress.

Handhaving

De NOS meldt dat de mondkapjesplicht in Nederland de afgelopen maanden nog weinig werd gehandhaafd door vliegmaatschappijen. Internationale bemanning neemt echter vaak de angst en regelgeving mee uit het land van herkomst. Spaans personeel dat bijvoorbeeld gewend is met een mondkapje op straat te lopen, heeft de afgelopen twee jaar waarschijnlijk strikter gekeken naar de mondkapjesplicht op hun vlucht dan pakweg hun Zweedse collega’s.

Luchtvaartmaatschappijen kunnen nog wel mondkapjes adviseren wanneer ze dat willen. Gezien de onvrede over het gebruik bij de consument zullen naar verwachting niet veel luchtvaartbedrijven dat doen: de concurrentie is groot en ze moeten nog heel wat gemiste inkomsten compenseren.

Discussie

Het mondkapje stond de afgelopen twee jaar vaak ter discussie. Volgens de WHO, politici en gezondheidsadviseurs hielpen ze in eerste instantie vaak niet. Later hielpen ze toch wel. Een beetje op zijn minst. De moeite waard om op te zetten, want baadt het niet dan schaadt het niet… Ook daar was niet iedereen het over eens: in Nederland gaf dr. Carla Peeters vaak aan dat het wél schadelijk was. Ze vergeleek het gebruik van het mondmasker met ‘een talisman om je veiliger te voelen en de angst te verminderen om besmet te worden.’

Herhaling van zetten

Het mondkapje kan af. Voorlopig, want wanneer de R in de maand zit gaat hij waarschijnlijk weer op. Miljoenen mensen zullen het dan weer zonder morren opzetten en in praattafels op tv schuiven ‘de experts’ ongetwijfeld weer aan. De mensen die daar niet in mee willen gaan, proberen op hun beurt dan zonder kleerscheuren en gezichtsbedekking de supermarkt te doorstaan. In het vliegtuig- voor wie zich laat testen- zal het flesje water weer constant aan de lippen staan en het zakje nootjes zal heel langzaam gegeten worden. Wie eet, kan namelijk niemand besmetten. Of zoiets.