Tweede Kamerleden willen Mediawet aanpassen om Ongehoord Nederland harder aan te pakken

“Racistische drek op kosten van de belastingbetaler.” Zo omschrijft VVD-Kamerlid Pim van Strien de bijdrage van omroep Ongehoord Nederland (ON). De omroep is een paar keer op de vingers getikt, maar dat gaat niet ver genoeg volgens een deel van de Tweede Kamer. Zo zou de omroeplicentie na twee sancties ingetrokken moeten worden.

Het is nooit rustig geweest rondom de omroep van journalist Arnold Karskens. In Den Haag en Hilversum wordt het geluid van ON afgeschilderd als zijnde een verlengstuk van Forum voor Democratie, en bovendien eenzijdig en racistisch. ‘Ze maken een pamflet-achtig programma waarin structuren worden gebruikt die we herkennen uit de journalistiek.’ De woorden van WNL-hoofdredacteur Bert Huisjes staan voor een breed gedragen sentiment in de mediawereld.

Kort na de toetreding van ON tot de NPO tekende zich een dynamiek af die veel leek op een breed gesteund ‘cordon sanitaire’. Omroepen namen afstand van de uitzendingen van de nieuwkomer en dreigden niet meer deel te nemen aan gezamenlijk overleg. Margo Smit, ombudsman van de publieke omroepen, stelde vast de Journalistieke Code van de NPO op diverse punten was geschonden. Op Twitter -populair prikbord voor veel journalisten- spraken mediavolgers en nieuwsmakers schande van de toon en inhoud van de omroep.

Politiek

Voor veel politici is ON een doorn in het oog. Pim Van Strien, Tweede Kamerlid voor de VVD, plaatst “de racistische drek die Ongehoord Nederland onze huiskamers inpompt op kosten van de belastingbetaler” onder het kopje nepnieuws. ON is een aantal malen op de vingers getikt en heeft boetes moeten betalen. Dat gaat niet ver genoeg, vinden onder andere de PvdA, GroenLinks en Denk. Zij zullen in de Tweede Kamer aandringen op strengere maatregelen.

Eigen geluid

Wat is er eigenlijk aan de hand? Het zal weinig mensen ontgaan zijn dat presentator Raisa Blommestijn onlangs “negers” van racistisch geweld betichtte, of dat leden van de politieke partij FvD meer dan bij andere omroepen hun visie mogen geven op actualiteiten en maatschappelijke tendenzen. ON heeft duidelijk een eigen kleur. Maar heeft de VPRO of de KRO dat niet ook?

Vertegenwoordigt ON niet een groep die voorheen niet of nauwelijks aan bod kwam op de publieke omroep, vandaar de naam Ongehoord  Nederland? Voormalig NOS-directeur Bauke Geersing zegt in de podcast Ongehoord Nieuwscafé: “Als je ON! in het bestel ziet komen, word je geconfronteerd met het feit dat je als omroepen met z’n allen iets hebt laten liggen.”

"Als je ON! in het bestel ziet komen, word je geconfronteerd met het feit dat je als omroepen met z’n allen iets hebt laten liggen," zegt voormalig NOS-directeur @bauke_geersing in #OngehoordNieuwscafé.

Beluister de podcast:https://t.co/A4WImKhnAi pic.twitter.com/FrD3S5yQVf

— Ongehoord Nederland TV (@ongehoordnedtv) October 5, 2022

Twee maten

Overtreedt het journalistieke regels en heeft het lak aan de normen die de beroepsgroep hanteert? Het rapport van de Ombudsman stelde een aantal maanden geleden onder meer dat presentatoren niet doorvragen, gasten geen tegengas geven, en slordig omgaan met de feiten. Smit schreef: ‘Onafhankelijkheid moet merkbaar zijn in de wijze waarop je vragen stelt, aan alle bronnen en gasten: met kennis van zaken, je weegt en duidt, spreekt aantoonbaar onjuiste informatie tegen en laat patronen zien. Dat moet gelden voor alle journalisten, van alle omroepen.’

Dat klopt precies, en daarom wringt juist daar de schoen, vindt emeritus hoogleraar Media en internationale communicatie Cees Hamelink. “Het is allemaal waar, wat er in het rapport staat, maar geldt ook voor alle andere omroepen.” Wordt er met twee maten gemeten?

Onderzoek en debat

Het is de vraag hoelang het geluid van de nieuwe omroep nog te horen zal zijn in het publieke bestel. De Ombudsman doet dit jaar wederom onderzoek naar de omroep. Een debat in de Tweede Kamer over deze zaak zal vanochtend plaatsvinden.