‘Zoeken naar geluk maakt ongelukkig’ -Sigmund

‘Zoeken naar geluk maakt ongelukkig en dat is al bijna gelukkig. Geluk is hand in hand rennen langs het strand. Geluk is bij een ongeluk en geluk is warmte uit de kraan en warmte uit de kachel.’

Bovenstaande wijsheid is afkomstig van Sigmund. Nee, niet Sigmund Freud maar Sigmund, de creatie van tekenaar Peter de Wit. Al jarenlang schetst hij het mentale welbevinden van de Nederlandse (en Westerse) samenleving. In 2013 kwam zíjn DSM uit: niet de ‘Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders’, het standaardwerk voor psychologische en psychiatrische professionals, maar De Sigmund Methode. 

Onder het kopje Geluk worden de inleidende zinnen gevolgd door: ‘Geluk is de wind op je gezicht voelen. Geluk is geluk is geluk. Geluk is een avondlucht en een reiger op een lantaarnpaal.’

Iedereen gek

In de ‘DSM- definitief diagnostisch naslagwerk om iedereen gek te verklaren’ maakt Sigmund de lezer wegwijs in het land van ADHD en Agressiebeheersing, Zapdwang en Zelfmedelijden. Haalde Hans Teeuwen hier de mosterd voor zijn recente filmpje ‘Slachtoffer in jezelf’?

Terug naar het kloeke naslagwerk. Een klein stukje van het lemma ADHD: ‘Ieder kind kan nu het keurmerk ADHD krijgen en dankzij het wondermiddel Ritalin en een batterij hulpverleners worden de ouders ontlast zodat ze zich weer volledig op zichzelf kunnen richten.’

Geluk tot slot. De fictieve psychiater die dagelijks in De Volkskrant verschijnt, heeft een scherp gevoel voor de Zeitgeist. Na de spirituele zoektochten van de jaren ’60 en ’70 was de queeste naar geluk vanaf de jaren ’90 weer helemaal terug. Zelfhulpboeken, Dalai Lama’s, de Kracht van het Nu en als klap op de vuurpijl de lancering van het succesvolle tijdschrift Happinez in 2003. Sigmund is er maar druk mee in zijn praktijk, al die mensen op zoek naar de Heilige Geluksgraal.

Relativeren

Maar geluk, geluk, waar vindt men geluk? Geluk is uitdagingen aangaan en tegenslagen te boven komen, durven delen, met beide voeten op de grond jezelf accepteren. Geluk is niet te koop, en verschuilt zich misschien ook niet in de boeken. Of in de woorden van Rumi, voorganger van Sigmund in deze rubriek: ‘Laat de deur dicht van de bibliotheek. Lezen heeft geen nut. Liever nam je muziek ter hand.’

Zondag voor de Ziel is geen handleiding, geluksmachine of moreel gebod. Met een beetje geluk inspireert het. Neem de Zondagse bijdragen tot je, neem het serieus. Maar niet té. Schud alles af en toe eens lekker op, relativeer de boel, lach om jezelf, om anderen, om de onbegrijpelijke eigen passies en neuroses, en het verlangen naar een ongrijpbaar geluk. We zijn allemaal gek, met een beetje geluk prettig gestoord, en wie daarom kan lachen heeft een stukje zaligheid al in dit leven bereikt.